Ile może zabrać komornik z pensji w 2024 roku? Sprawdzamy

Sprawdzamy ile komornik może zabrać z pensji w 2024 roku

Masz niespłacone kredyty, raty pożyczki online lub inne zadłużenia? Jeśli zalegasz ze spłatą zbyt długo możesz spodziewać się odwiedzin komornika. Komornik to osoba, która działa na mocy przepisów, w tym przypadku postanowienia sądowego. Zadaniem komornika jest wyegzekwowanie długu.

Wielu dłużników nie do końca rozumie, jakie prawa przysługują komornikowi oraz jakie kwoty może przejąć w imieniu wierzyciela. W tym artykule przyjrzymy się ile komornik może zabrać z wynagrodzenia, czy jest jakakolwiek kwota minimalna, jaką powinien zostawić na koncie oraz czy pobiera inne kwoty z wynagrodzenia na podstawie umowy o pracę, umowy o dzieło, umowy zlecenia i innych.

Uwaga na zmianę płacy minimalnej w 2024 roku

Komornik może zająć nadwyżkę od minimalnego wynagrodzenia w danym roku. W związku z tym, że minimalna pensja w 2024 roku wzrosła o 1400 zł, zwiększyła się kwota, jaką komornik może pobrać z konta:

• styczeń - grudzień 2024 - komornik musi zostawić na koncie dłużnika minimum 3181,50 zł netto.

Umowa o pracę, umowa zlecenie i umowa o dzieło - ile może zabrać komornik?

Od 2019 roku^[1] umowa zlecenie i umowa o pracę (jeśli dłużnik pracuje wyłącznie na podstawie jednej umowy) są traktowane tak samo, jeśli chodzi o możliwość zajęcie kwoty przez komornika. Przed zmianą przepisów w 2019 dochody z umowy zlecenie i umowy o pracę były traktowane inaczej, co nie było korzystne dla osób na tzw. umowach śmieciowych. Co, jednak jeśli dłużnik ma dodatkową pracę i uzyskuje dochody z różnych źródeł? W tym przypadku komornik ma prawo do zajęcia nawet 100% wynagrodzenia z tytułu dodatkowego wynagrodzenia.

Różne źródła dochodu a kwota wolna od zajęcia przez komornika

Warto pamiętać, że komornik nie może zająć całości wynagrodzenia (jeśli jest ono jedynym źródłem dochodu dłużnika). Od 2024 roku, wraz ze zwiększeniem kwoty najniższej krajowej do 4242 zł brutto, uległa zmianie kwota od potrąceń komorniczych. Zgodnie z prawem kwota wolna od zajęcia na rachunku bankowym to maksymalnie 50% nadwyżki kwoty netto dla uzyskiwanego wynagrodzenia.

Podsumowując, jakie wymagania należy spełnić, aby uzyskiwane zarobki kwalifikowały się pod kwotę wolną od zajęcia?

• Dłużnik musi być osobą fizyczną,
• uzyskiwane wynagrodzenie z umowy zlecenie lub umowy o pracę pozostaje jedynym źródłem dochodu i utrzymania,
• wynagrodzenie pojawia się na konto regularnie - jest to dochód stały,
• zatrudnienie trwa od kilku miesięcy i nie jest pracą dorywczą.

Jeśli jesteś trakcie egzekucji komorniczej lub spodziewasz się jej, nie zapomnij poinformować komornika o aktualnym stanie zatrudnienia oraz powyższych warunkach. Przedstaw niezbędne dokumenty i uchroń się przed zajęciem całości wynagrodzenia. Przydatne mogą okazać się kopie umów, wyciąg z konta bankowego lub wszelkie inne zaświadczenia, które potwierdzą, że uzyskujesz pensję regularnie. Możesz przesłać je komornikowi listownie lub przedłożyć osobiście.

Przywileje, jakie wiążą się ze spełnieniem powyższych warunków zdecydowanie są warte wysiłku. W tym przypadku możesz liczyć na to, że bez względu na wysokość długu oraz etap postępowania komorniczego, na Twoim koncie zawsze zostanie równowartość najniższej krajowej pensji. Jeśli mimo spełnienia warunków komornik nadal zajmuje większą część Twojego wynagrodzenia, masz prawo do złożenia skargi.

Wyjątek - wynagrodzenie z umowy o dzieło

O ile osoby pracujące na umowie o pracę oraz na umowie zleceniu mogą cieszyć się dostępem do części środków odpowiadających najniższej krajowej, tego komfortu nie posiadają osoby pracujące na umowę o dzieło (lub innych umowach).

Taka praca jest uznawana za dorywczą i charakteryzuje się tym, że nie jest regularna i powtarzalna. W tym przypadku, zgodnie z przepisami, komornik może zająć 100% uzyskiwanych zarobków, niezależnie od ich wysokości. Wyłącznie w gestii komornika leży to, czy zdecyduje się pójść z dłużnikiem na ugodę i obniżyć kwotę zajęcia. Niestety, nie sam dłużnik nie może powołać się na żadne limity i kwoty wolne od zajęcia.

Wysokość wynagrodzenia a kwota wolna od zajęcia przez komornika

Zwróćmy też uwagę na same kwoty, które może zająć komornik. W tym przypadku wiele zależy od tego, ile zarabia dłużnik - kwoty zajęcia komorniczego są w pełni uregulowane przepisami, przez co komornik nigdy nie może zająć całej kwoty z konta dłużnika. Na koncie osoby z długami zawsze powinno zostać minimalne wynagrodzenie.

Jeśli posiadasz spore długi, nie musisz więc obawiać się, że komornik zajmie wszystkie Twoje dochody.

Zajęcia komornicze przy pracy na niepełny wymiar godzin

Wielu dłużników pracuje w niepełnym wymiarze godzin, na przykład na pół etatu, ¾ etatu lub ¼ etatu. Kwota uzyskiwanych dochodów może być wtedy niższa od minimalnej krajowej. W tym przypadku kwota wolna od zajęcia komorniczego będzie zmniejszać się proporcjonalnie do pensji minimalnej (3490 zł brutto do 30 czerwca i 3600 zł brutto od 1 lipca do 31 grudnia 2023).

Można spodziewać się, że w 2024 roku, jeśli rząd ogłosi zwiększenie kwoty minimalnego wynagrodzenia, powyższe kwoty ulegną proporcjonalnej zmianie.

Komornik a niezapłacone alimenty

Jeśli dłużnik zalega z płaceniem alimentów, komornik może postąpić nieco inaczej, ponieważ kwota potrąceń jest wyższa niż w przypadku innych długów. Dłużnicy alimentacyjni muszą liczyć się z zajęciem nawet do 60% otrzymywanego wynagrodzenia. Dotyczy to wszystkich źródeł dochodu, w tym wynagrodzenia za umowę o pracę oraz dochodów emerytalnych.

Podsumowując, w 2023 roku komornik może zająć z wynagrodzenia maksymalnie 60% pensji, jeśli dług pochodzi od niezapłaconych alimentów oraz 50% pensji, jeśli długi powstały z innych powodów. Na koncie musi zawsze pozostać minimalna krajowa netto.

Zajęcia komornicze rent i emerytur

Emerytury i renty to kolejny rodzaj uzyskiwanego dochodu, który może zostać zajęty przez komornika. W tym przypadku stosuje się jednak dwie zasady:

• zastosowanie kwoty wolnej od zajęcia,
• maksymalny procent potrącenia.

W przypadku maksymalnego procentu potrącenia, kwota różni się dla dłużników alimentacyjnych i niealimentacyjnych:

• dłużnicy alimentacyjni muszą liczyć się z zajęciem nawet do 60% emerytury,
• dłużnicy niealimentacyjni powinni być przygotowani na zajęcie do 25% emerytury.

Świadczenia państwowe a zajęcia komornicze

Wszelkie świadczenia państwowe są co do zasady wyłączone^[2] z zajęć komorniczych. Do tych świadczeń należą między innymi:

• świadczenia 500+,
• świadczenia wychowawcze,
• zasiłki dla opiekunów,
• stypendia,
• dodatki rodzinne i pielęgnacyjne,
• dodatki porodowe,
• świadczenia jednorazowe i inne.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, komornik nie ma prawa zabierać żadnej kwoty z powyższych zaświadczeń. Co jeśli komornik zajmie kwotę uzyskanego świadczenia? Prawdopodobnie nastąpiło to przez pomyłkę, dlatego należy niezwłocznie skontaktować z komornikiem i wyjaśnić sytuację.

Aby uniknąć pomyłek i zabezpieczyć środki pochodzące ze świadczeń państwowych, wiele osób decyduje się na założenie tzw. konta socjalnego^[3], czyli odrębnego subkonta, na które będą spływały wyłącznie świadczenia 500+ i inne. Pomaga to jasno oddzielić różne źródła dochodu i uniknąć pomyłek. W większości polskich banków prowadzenie takich subkont jest darmowe.

Ile komornik musi zostawić na koncie w 2023 roku - kwota wolna od potrąceń

W 2024 roku obowiązuje kwota wolna od zajęcia komorniczego. Jest to 4242 zł brutto, czyli wysokość najniższej krajowej. Komornik może zająć na koncie dłużnika jedynie nadwyżkę od tej kwoty - wyjątkiem są dłużnicy alimentacyjni. W tym przypadku komornik sądowy ma prawo zająć do 60% wynagrodzenia. W przypadku, gdy komornik zajmuje konto bankowe, musi zachować kwotę wolną od potrąceń komorniczych.

Czy kwota wolna jest tym samym co kwota wolna od zajęcia od komorniczego?

W związku z zawiłościami procesu komorniczego, wielu dłużnikom często mylą się pojęcia „kwoty wolnej” od „kwoty wolnej od zajęcia komorniczego”. Są to jednak dwa różne terminy:

• kwota wolna - środki, jakie dłużnik może wypłacić ze swojego konta podczas aktywnego zajęcia egzekucyjnego,
• kwota wolna od zajęcia komorniczego - środki, które muszą zostać pozostawione przez komornika na koncie dłużnika podczas trwającego postępowania komorniczego.

Kiedy należy spodziewać się komornika?

Lista długów, jakie mogą zaciągnąć osoby fizyczne jest wyjątkowo długa i różnorodna. W momencie, gdy dłużnik zalega z ich spłatą i nie reaguje na monity i ponaglenia kwestią czasu jest moment, gdy komornik zapuka do drzwi.

Jak wygląda proces zajmowania długów przez komornika?

1. Sąd wydaje stosowny wyrok.
2. Dokument z wyrokiem jest przedstawiany pracodawcy dłużnika, który w ciągu 7 dni od jego otrzymania powinien poinformować sąd o ostatnim 3-miesięcznym wynagrodzeniu osoby zalegającej ze spłatą, wysokości uzyskiwanego wynagrodzenia oraz dniu wypłaty. Pracodawca może przy okazji poinformować sąd o innych przeszkodach, które wpływają na potrącenia wynagrodzenia (przez Urząd Skarbowy czy ZUS). Pracodawca nie może uchylić się od przedstawienia tych informacji pod karą grzywny.
3. Dopiero po uzyskaniu niezbędnych informacji komornik może rozpocząć ściąganie należności i zajmuje wynagrodzenie dłużnika (zgodnie z przepisami).

Windykator i komornik - poznaj różnice

Wiesz już, że komornik działa wyłącznie na podstawie obowiązujących przepisów, które regulują jego pracę oraz kwoty, jakie może zajmować z konta dłużnika. Egzekucja komornicza podlega pod polskie przepisy, a sam komornik może ściągać długi na różne sposoby. Wszystkie działania są wykonywane w oparciu o wyrok sądu. Komornik to jednak niejedyna strona, które może osobiście zająć się ściąganiem długów.

Prawdziwą zmorą dłużników są windykatorzy. Windykatorzy nie działają z polecenia sądu, a są osobami prywatnymi, których zatrudnia firma lub kancelaria windykacyjna. Niestety, windykatorzy często nie przestrzegają żadnych reguł w ściąganiu długów, a ich zachowania często balansują na granicy prawa i etyki pracy. 

Windykator stara się ściągnąć długi na różne sposoby. Może skontaktować się z dłużnikiem telefonicznie, wysyłać mu listy, wiadomości SMS i e-mail z przypomnieniami o spłacie długu, proponować alternatywne rozwiązania spłaty, negocjować, a nawet odwiedzić dłużnika w domu.

Warto jednak pamiętać, że windykator nie ma prawa wejść do domu dłużnika bez jego zgody. Nie należy też wyrażać zgody na nękanie, bezprawne zajmowanie majątku lub jego spisywanie, kontakt z sąsiadami i pracodawcą. Windykator nie ma prawa grozić dłużnikowi ani go szantażować.

Różne rodzaje długów i ich konsekwencje

W zależności od posiadanych długów, wierzycieli mogą dotyczyć różne konsekwencje i to, ile może zabrać komornik. Oto najczęściej spotykane rodzaje długów wśród Polaków oraz przepisy, które są stosowane wobec każdego z nich:

• długi związane z kredytami bankowymi – egzekucja komornicza może obejmować zajęcie wynagrodzenia, nieruchomości lub majątku ruchomego. W przypadku niespłacanego kredytu hipotecznego, komornik może zająć i sprzedaż nieruchomość, aby pokryć dług.
• długi alimentacyjne – w tym przypadku sprawa nabiera priorytetowego charakteru, a komornik może zająć większą część wynagrodzenia, niż w przypadku innych rodzajów długów. Komornik może nie tylko zostawić niepłacącemu niższą kwotę niż minimalna krajowa, ale także zająć nieruchomość czy samochód.
• długi podatkowe – w tym przypadku egzekucję komorniczą zleca Urząd Skarbowy. Na poczet zadłużenia mogą zostać zajęte: wynagrodzenie, konto bankowe i wszelkie aktywa finansowe.
• długi za usługi komunalne i rachunki – wynagrodzenie może zostać zajęte także w przypadku niepłacenia rachunków za prąd, media, wodę czy gaz.

Szczegółowe postępowanie w sprawie egzekwowania długów przez komornika jest regulowane przez polskie prawo i może ulegać zmianie.

Komornik zabrał zbyt dużą kwotę z konta – co robić?

W wyniku błędnych obliczeń tego, ile komornik może zabrać z pensji, urzędnik może pobrać zbyt dużą kwotę z konta wierzyciela. Warto wiedzieć, że istnieją procedury, które dokładnie definiują, co robić w takich sytuacjach.

Wierzyciel, który zorientuje się, że z jego konta pobrano większą kwotę, niż było to ustalone, powinien skontaktować się z komornikiem i złożyć stosowne pismo, przesyłając je bezpośrednio do komornika. We wniosku o zwrot nadpłaty egzekucyjnej powinny znaleźć się takie informacje, jak:

• numer sprawy,
• dane kontaktowe,
• kwota wskazana w tytule wykonawczym,
• numer konta bankowego wierzyciela,
• (opcjonalnie) wyciąg z konta bankowego wskazujący kwotę pobraną z konta.

Zgodnie z ustawą o komornikach sądowych, komornik ma 4 dni na zwrot pieniędzy. Jeśli to nie nastąpi, wierzyciel ma prawo złożyć skargę do sądu rejonowego.^[4]