Data publikacji: 05.03.2023
Edytowane: 18.10.2023
Czas czytania: 17 min
0 wyświetleńNa początku roku płaca minimalna 2023 w Polsce wzrosła o 480 zł. Obecnie wynosi 3490 zł. W lipcu 2023 roku zaplanowano kolejną podwyżkę do 3600 zł. Dowiedz się więcej.
Minimalna krajowa w Polsce wzbudza wiele emocji szczególnie wśród osób, których najbardziej dotyczą wszelkie zmiany najniższego wynagrodzenia. Z jednej strony minimalną krajową stosuje wiele państw w Europie, z drugiej, nie brakuje też głosów, że jest to niepotrzebna regulacja. Najniższa krajowa pensja jest uważana przez rządzących za minimalny próg pozwalający na godne życie, z drugiej strony, może prowadzić do nadużyć przez nieuczciwych pracodawców. Oznacza to, że osoby zarabiające minimalną krajową często nie są w stanie związać końca z końcem i doczekać to tzw. pierwszego. Z tego powodu w Polsce dużą popularnością cieszy się szybka gotówka online, która pozwala uzupełnić braki w domowym budżecie, wywołane zbyt niskimi zarobkami.
Przyjrzyjmy się jak kształtowała się polska minimalna krajowa od 2000 roku, gdy wynosiła 700 zł. Próg 1000 zł został przekroczony w 2008 roku, w 2017 roku wyniosła równe 2000 zł, a już 5 lat później, w 2020 roku przekroczyła próg 3000 zł.
| Rok | Minimalna krajowa brutto |
|---|---|
| Lipiec 2023 | 3600 zł |
| Styczeń 2023 | 3490 zł |
| 2022 | 3010 zł |
| 2021 | 2800 zł |
| 2020 | 2600 zł |
| 2019 | 2250 zł |
| 2018 | 2100 zł |
| 2017 | 2000 zł |
| 2016 | 1850 zł |
| 2015 | 1750 zł |
| 2014 | 1680 zł |
| 2013 | 1600 zł |
| 2012 | 1500 zł |
| 2011 | 1386 zł |
| 2010 | 1317 zł |
| 2009 | 1276 zł |
| 2008 | 1126 zł |
| 2007 | 936 zł |
| 2006 | 899 zł |
| 2005 | 849 zł |
| 2004 | 824 zł |
| 2003 | 800 zł |
| 2002 | 760 zł |
| 2001 | 760 zł |
| 2000 | 700 zł |
Obecnie, w pierwszej połowie 2023 roku najniższa krajowa 2023 w Polsce kształtuje się następująco:
Dla wielu pracowników najbardziej interesującym wskaźnikiem jest najniższa krajowa 2023 rok netto, która pozwala zrozumieć, jaką kwotę wynagrodzenia dana osoba otrzyma na rękę. Obliczenie ile wynosi minimalna krajowa 2023 netto nie jest trudne - wystarczy wziąć najniższe wynagrodzenie brutto i odjąć od niego składkę zdrowotną, społeczną oraz podatek PIT. Ewentualne dodatkowe koszty są już związane bezpośrednio z umową o pracę, w tym terminowym złożeniem PIT-2, dodatków za dojazd do pracy czy uczestniczenia w PPK.
Reprezentatywny przykład przedstawiający najniższą krajową 2023 netto dla osoby niekorzystającej z wyżej wymienionych opcji i ulg, mającej ukończone 26 lat, zatrudnionej na umowę o pracę przedstawia się następująco:
| Wynagrodzenie minimalne 2022 | Wynagrodzenie minimalne styczeń 2023 | Wynagrodzenie minimalne lipiec 2023 | |
|---|---|---|---|
| Minimalna krajowa brutto | 3 010 zł | 3 490 zł | 3 600 zł |
| Najniższe wynagrodzenie netto | 2 363,56 zł | 2 709,48 zł | 2 783,86 zł |
| Podatek PIT | 0,00 zł | 31,00 zł | 43,00 zł |
| Składka rentowa | 45,15 zł | 52,35 zł | 54,00 zł |
| Składka chorobowa | 73,75 zł | 85,51 zł | 88,20 zł |
| Składka zdrowotna | 233,76 zł | 271,04 zł | 279,58 zł |
| Składka emerytalna | 293,78 zł | 340,62 zł | 351,36 zł |
Rok 2023 przyniósł wiele zmian dla polskich pracowników. Przede wszystkim w 2023 roku podatnicy, którzy zarabiają tyle, ile wynosi najnizsza krajowa w Polsce będą płacić stawkę podatkową 12% od podstawy opodatkowania przekraczającej 30 tys. zł.
Placa minimalna 2023 netto wyniesie najwięcej dla osób poniżej 26. roku życia, ponieważ są oni zwolnieni z podatku dochodowego i nie muszą płacić zaliczek na PIT. Kto skorzysta najmniej? Z pewnością będą to osoby zatrudnione, które są uczestnikiem PPK, czyli Pracowniczych Planów Kapitałowych. W tym przypadku ich wynagrodzenie będzie dodatkowo pomniejszone o wysokość składki PPK.
Aktualnie wynosi ona 2% wynagrodzenia. Dodatkowo opodatkowaniu (jako przychód wynikający z wykonywanej pracy) podlegają wpłaty na PPK dokonywane przez pracodawcę. W efekcie każdy pracownik, który nie wypisał się z programu PPK płaci wyższy podatek niż pracownik, który zrezygnował z PPK lub nie podlega temu programowi.
Zmiana płacy minimalnej w 2023 roku nie dotyczy osób pracujących na umowie zlecenie. Praca takich osób jest od 2017 roku objęta minimalną stawką godzinową, która także zmienia się każdego roku.
Rok 2023 przyniósł zmiany także w stosunku do minimalnych stawek godzinowych. Od stycznia 2023 roku stawka godzinowa brutto wyniesie 22,80 zł, natomiast już w lipcu 2023 roku zwiększy się do 23,50 zł brutto.
Oznacza to, że stawka godzinowa netto wynosi 16,41 zł od stycznia 2023 roku, a od lipca tego roku wzrośnie do 16,98 zł. Nie każdy pracownik otrzyma jednak taką samą stawkę - dokładna kwota wypłacana na rękę będzie różnić się w zależności od opłacanych stawek oraz zwolnienia z opodatkowania.
| Minimalna stawka godzinowa - styczeń 2023 | Minimalna godzinowa stawka - lipiec 2023 | |
|---|---|---|
| Stawka brutto | 22,80 zł | 23,50 zł |
| Stawka netto | 16,41 zł | 16,98 zł |
Pensja minimalna to wskaźnik, który obejmuje wynagrodzenie osób pracujących na pełnym etacie, w pełnym wymiarze czasu. Jeśli osoba pracuje na niepełnym etacie, czyli mniej niż 8 godzin dziennie, jej najniższa pensja krajowa jest rozliczana proporcjonalnie do liczby przepracowanych godzin. Sprawdź poniższy przykład.
| Etat | Najniższa krajowa 2023 brutto - styczeń | Najniższa krajowa brutto 2023 - lipiec |
|---|---|---|
| Pełen etat | 3 490 zł | 3 600 zł |
| ¾ etatu | 2 617,50 zł | 2 700 zł |
| ½ etatu | 1 745 zł | 1 800 zł |
| ¼ etatu | 872,50 zł | 900 zł |
Płaca minimalna w Polsce zwiększa się praktycznie co roku. Celem tej podwyżki jest zmniejszanie nierówności w dochodach Polaków. Ponadto rządowe podwyżki płacy minimalnej mają na celu ochronę pracowników przed wykonywaniem pracy za zbyt niskie stawki.
Mimo to grupa najmniej zarabiających Polaków nadal ma trudności z polepszeniem swojej sytuacji życiowej. W efekcie dużą popularnością w tej grupie społeczeństwa cieszą się alternatywne sposoby na pozyskiwanie gotówki, takie jak pożyczki online w 15 minut.
Głównym powodem dużego wzrostu płacy minimalnej w 2023 roku oraz aż dwukrotnego jej podniesienia (w styczniu i w lipcu), stała się galopująca inflacja, a także kryzys energetyczny wywołany wojną w Ukrainie.
Płaca minimalna to najniższe wynagrodzenie, jakie może otrzymać pracownik w Polsce wykonujący pracę na pełen etat. Wysokość płacy minimalnej systematycznie rośnie, wraz ze zmianą sytuacji gospodarczej w kraju. W ostatnich latach minimalne wynagrodzenie coraz częściej przekracza kolejne progi, a szacuje się, że w 2024 roku ma przekroczyć próg 4000 zł. Chociaż są już pierwsze zapowiedzi podwyżki płacy minimalnej na początku 2024 roku, wiele zależy od sytuacji gospodarczej w kraju i na świecie.
W 2022 roku najniższą krajową zarabiało nieco ponad 2 mln Polaków. Te szacunki mogą jednak być niedokładne ze względu na sporą ilość osób pracujących w tzw. szarej strefie. Wszelkie zmiany w wysokości płacy minimalnej wzbudzają wiele emocji wśród osób, które wciąż znajdują się w grupie najmniej zarabiających Polaków. Każda podwyżka płacy minimalnej bezpośrednio oddziałuje na zawartość ich portfeli.
Wszystko wskazuje jednak na to, że nawet obiecane przez rząd podwyżki wciąż nie dorównują wysokim wskaźnikom inflacji. Osoby zarabiające płacę minimalną, ze względu na swoją niską zdolność kredytową, mogą mieć problemy z zaciąganiem kredytów bankowych. W związku z tym coraz częściej interesują się pozabankowymi chwilówkami, takimi jak darmowa pożyczka dla nowych klientów lub kredyt konsolidacyjny ułatwiający spłatę dotychczasowych zadłużeń.
Chociaż najpopularniejszy wskaźnik płacy minimalnej odnosi się do pracy na pełen etat, nie brakuje osób, pracujących na pół etatu, jedną czwartą etatu i mniej. Powodów pracy na mniej niż pełen etat może być wiele. Wielu pracowników musi spełniać inne obowiązki rodzinne i prywatne lub dokształcać się i zdobywać nowe umiejętności. Każde zwiększenie płacy minimalnej wpływa jednocześnie na zmianę wynagrodzenia dla osób pracujących na część etatu. Ta zmiana jest obliczana proporcjonalnie do czasu pracy.
Jaki jest stosunek płacy minimalnej w Polsce do średniej krajowej? Ostatnie dostępne dane z 2015 roku wskazują, że wynosi on 45,5%. Jest to mniej niż w Grecji (56,4%), Luksemburgu (50,3%) i Francji (46,6%), jednak więcej niż w Niemczech (42%), Wielkiej Brytanii (40,9%) i Hiszpanii (36%).
Według danych Głównego Urzędu Statystycznego z 2022 roku, minimalne wynagrodzenie brutto otrzymywało ponad 2 miliony osób zatrudnionych w Polsce. To o 20% więcej niż w 2020 roku.
Od 2023 roku zwiększyły się też niektóre świadczenia, które przysługują pracownikom spełniającym określone kryteria.
Jeśli pracownik stawia się w miejscu pracy i jest gotowy do wykonywania swoich obowiązków, jednak nie może tego zrobić z winy pracodawcy, może otrzymać pensję za gotowość do pracy. Pracownik może też otrzymać wynagrodzenie za przestój w pracy - jego wysokość zależy od stawki godzinowej pracownika lub miesięcznej pensji. Zwykle wynosi ono 60% wynagrodzenia, jednak nie może być niższe niż minimalne wynagrodzenie osoby pracującej na pełnym etacie.
Polscy pracownicy mogą też otrzymać dodatek za pracę w godzinach nocnych, który podczas pracy w godzinach nocnych zwiększa stawkę godzinową o 20%. Warto wspomnieć też o odprawie za zwolnienie grupowe. Każda osoba objęta zwolnieniem grupowym może otrzymać 52 350 zł, czyli 15-krotność płacy minimalnej w danym roku. Pracownicy mogą otrzymać także odszkodowanie na mobbing, wynoszącą co najmniej tyle, ile aktualna płaca minimalna w Polsce.
Każdy pracownik zatrudniony na umowę o pracę może otrzymywać dodatki zwiększające jego comiesięczne dochody. Do najpopularniejszych z nich należą:
Co istotne, od 2020 roku do minimalnego wynagrodzenia nie wlicza się już dodatku za staż pracy. Dodatek za staż pracy to jeden z najpopularniejszych dodatków wśród pracowników tzw. budżetówki. Zwykle taki dodatek jest obliczany proporcjonalnie do stażu pracy danej osoby, np. nauczyciel z 25-letnim stażem pracy może otrzymać dodatek wynoszący 25% wynagrodzenia. Przed rokiem 2020 ten dodatek był doliczany do płacy minimalnej brutto. Po tych zmianach pracownicy objęci tym dodatkiem uzyskali możliwość otrzymywania wyższego wynagrodzenia.
Płaca minimalna w Polsce wynosi obecnie 3490 zł brutto. Nie jest to jednak najniższa krajowa 2023 na rękę netto, jaką otrzymuje pracownik. Od tej kwoty odciągane są składki i zaliczka na podatek PIT.
Dodatkowo każdy pracodawca ponosi następujące koszty zatrudnienia pracownika:
Oznacza to, że do minimalnego wynagrodzenia 3490 zł brutto należy doliczyć powyższe składki, które są odprowadzane bezpośrednio przez pracodawcę. Sumując dodatkowe koszty każdy pracodawca zatrudniający pracownika i oferując mu płacę minimalną ponosi całkowity koszt zatrudnienia w wysokości 4209 zł.
Chociaż podwyższenie płacy minimalnej jest dobrą wiadomością dla samych zatrudnionych, stanowi ono dodatkowe obciążenie dla pracodawców. Zwłaszcza przy coraz wyższych cenach półproduktów i wysokich rachunkach za energię ma to odbicie w coraz wyższych cenach, które nakręcają inflację.
Jednym z powodów, dla których zdecydowano się podnieść najniższa krajową 2023 brutto była inflacja. Wciąż jednak wysokość wskaźnika inflacji jest tak duża, że nawet podwyżka minimalnej krajowej nie zdoła złagodzić strat, jakie codziennie ponoszą Polacy wskutek galopujących cen. Dużą popularnością wśród osób, które znajdują się w niekorzystnej sytuacji finansowej związanej z coraz wyższymi cenami i niskimi zarobkami cieszą się chwilowki 24/7 bez baz, czyli szybkie pożyczki bez BIKu i KRD przez Internet, także dla osób ze złą historią kredytową. Wróćmy jednak do inflacji i płacy minimalnej.
Porównajmy dwa wskaźniki:
Oznacza to, że siła nabywcza osób, które zarabiają najniższe wynagrodzenie nadal jest zbyt niska. Kolejna podwyżka płacy minimalnej zaplanowana jest na 1 lipca 2023 roku. Wtedy to płaca minimalna wzrośnie o 20% w stosunku do płacy minimalnej w 2022 roku.
Minimalne wynagrodzenie w Polsce ustala się na mocy specjalnej ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (z października 2022 roku). Rozporządzenie z decyzją o ewentualnym podwyższeniu płacy minimalnej ogłaszane przez Radę Ministrów do 15 września danego roku. Oznacza to, że informację o wysokości płacy minimalnej w 2024 poznamy już w połowie września 2023 roku.
To ile ostatecznie wyniesie płaca minimalna zależy od wyniku negocjacji Rady Dialogu Społecznego. Ostateczna wysokość minimalnej pensji zależy od poziomu życia danych grup społecznych, średnich wydatków gospodarstw domowych, wysokości przeciętnego wynagrodzenia czy wskaźnika cen. Wszystkie szczegóły na temat ustalania ostatecznej płacy minimalnej na dany rok zawiera wcześniej wspomniana ustawa.
Polski rząd zapowiedział już, że minimalna płaca w Polsce będzie nadal rosnąć. Zgodnie z zapowiedziami już na początku 2024 roku ma wynieść 4000 zł brutto. Wszystko zależy jednak od sytuacji gospodarczej w Polsce oraz pojawienia się ewentualnej recesji gospodarczej.
Polaków zatrudnionych na umowie o pracę otrzymają dwie podwyżki najniższej krajowej w ciągu roku. Pierwsza podwyżka nastąpiła w styczniu 2023 roku. W efekcie najniższa krajowa netto wzrosła do 2 709 zł. Kolejna podwyżka spodziewana jest na lipiec 2023 roku. Wtedy to płaca minimalna netto zwiększy się do 2 783 zł.
Oczywiście nie oznacza to, że każdy zatrudniony na umowę o pracę otrzyma takie samo wynagrodzenie netto. Wiele zależy do wieku zatrudnionego oraz innych kosztów lub dodatków do comiesięcznej pensji.
Minimalna pensja to ważny wskaźnik, który jest regulowany nie tylko w Polsce. W każdym kraju wzbudza wiele emocji i nierzadko to, ile wynosi placa minimalna w danym kraju jest uważana za wyznacznik zamożności danego państwa. Wyłącznie w sześciu krajach Unii Europejskiej placa minimalna nie jest oficjalnie regulowana.
Do tych krajów należą: Austria, Cypr, Dania, Finlandia, Szwecja oraz Włochy. Płacy minimalnej nie stosują też kraje spoza Unii Europejskiej, w tym Norwegia, Szwajcaria i Islandia. Średnia pensja w Polsce, podobnie, jak płaca minimalna, nadal plasuje się w końcówce wśród krajów Unii Europejskiej.
Minimalne wynagrodzenie brutto w 2023 roku w pozostałych krajach członkowskich Unii Europejskiej i nie tylko kształtuje się następująco:
Kraje spoza Unii Europejskiej:
Jeśli zastanawiasz się, jak zapłacić za wesele – dla siebie lub kogoś, kogo kochasz – powinieneś jak najszybciej zacząć oszczędzać na to pieniądze.
Myślisz o złożeniu wniosku o pożyczkę krótkoterminową? Na początku warto się zastanowić, ile dokładnie chciałbyś pożyczyć i na jak długo, zanim zaczniesz porównywać oprocentowanie, ponieważ pomoże Ci to w podjęciu decyzji.
Kiedy potrzebujesz pieniędzy w sytuacji kryzysowej — aby zapłacić za naprawę samochodu, zaległy rachunek lub prywatnego lekarza — możesz podjąć decyzję zanim pomyślisz o swoich przyszłych finansach.
Znalezienie odpowiedniej pożyczki i zdawanie sobie sprawy z różnych opcji jest szczególnie ważne w kryzysowych czasach.
Średnia krajowa pomaga w zrozumieniu poziomu wynagrodzeń Polaków w danym roku. Dane dotyczące 2023 roku poznamy dopiero na początku 2024 roku, ale już teraz wiadomo, że w 2022 roku średnia krajowa okazała się rekordowa.
Ceny prądu w Polsce rosną. Wielu odbiorców chce płacić jak najmniej, oszczędzając energię i wybierając najtańszych dostawców prądu. Dowiesz się, ile kosztuje 1 kWh prądu, co wpływa na ostateczną cenę i poznaj sposoby na oszczędzanie prądu.
Waloryzacja emerytur 2023 wyniosła 14,8% lub gwarantowane podwyższenie emerytury o 250 zł. Dowiedz się, o ile wzrośnie Twoja emerytura. Przedstawiamy aktualną tabelę z nowymi emeryturami od 1 marca 2023 roku.
Możliwość otrzymania dofinansowania do rachunków za gaz pozwala Polakom zaoszczędzić na rosnących cenach surowców energetycznych. Dowiedz się, kto może otrzymać dopłatę za gaz w 2023 roku.
Zasiłek pielęgnacyjny w 2023 wyniesie 251,84 zł. Dowiedz się, komu przysługuje ta kwota i jak złożyć wniosek o dodatkowe dofinansowanie. Sprawdzamy, kiedy spodziewana jest podwyżka zasiłku.
