Jeśli zastanawiasz się, jak zapłacić za wesele – dla siebie lub kogoś, kogo kochasz – powinieneś jak najszybciej zacząć oszczędzać na to pieniądze.
Średnia krajowa podpowiada, jak kształtowała się wartość średniego wynagrodzenia w Polsce. Ma odzwierciedlać rzeczywiste płace Polaków, jednak coraz częściej jej ogłaszanie spotyka się z kontrowersjami, zarówno po stronie pracowników, jak i ekspertów. Z jednej strony w obliczeniach nie uwzględnia się pewnych grup zarabiających, z innej - dodawanie do średniej osób z najwyższymi w Polsce zarobkami skutecznie zaburza ostateczny wynik. Przyjrzyjmy się, jak obliczana jest średnia krajowa w Polsce, jak kształtowała się w ubiegłych latach, sprawdźmy najbardziej aktualne dane ogłoszone przez GUS oraz skupimy się na liczbie Polaków, którzy niekoniecznie utożsamiają się z tym wskaźnikiem.
Średnia krajowa to wskaźnik, który pomaga w analizie faktycznego stanu portfeli Polaków oraz ich zachowań, w tym: skłonności do wydawania i oszczędzania oraz zainteresowania usługami finansowymi, takimi jak kredyty, pożyczki online lub lokaty i inwestycje.
Średnia krajowa jest obliczana przez Główny Urząd Statystyczny (GUS), który sumuje takie dane, jak wynagrodzenia brutto, honoraria wynikające z umowy o pracę, wypłaty ze zdobytych zysków. Uzyskaną sumę dzieli się przez liczbę wszystkich pracowników zatrudnionych w danym roku. Z obliczeń wyłączeni są pracownicy posiadający zatrudnienie u pracodawcy za granicą, osoby zatrudnione na umowach o dzieło i zlecenie.
Co istotne, do obliczeń średniej krajowej wykorzystuje się dane wyłącznie od przedsiębiorstw, które zatrudniają min. 10 osób. Z kalkulacji są więc wykluczone mikroprzedsiębiorstwa i małe firmy, których liczba z roku na rok rośnie.
Dane dotyczące średniej krajowej w Polsce za 2023 roku zostaną opublikowane dopiero w lutym 2024 roku. Przewiduje się, że w związku z wysoką inflacją, a także z dwukrotną podwyżką płacy minimalnej w 2023 roku, tendencja będzie wzrostowa.
Dynamika miesięcznej średniej krajowej brutto od 2020 roku przedstawia się następująco:
Miesiąc i rok | Średnia krajowa brutto |
---|---|
styczeń 2020 | 5 282,80 zł |
luty 2020 | 5 330,28 zł |
marzec 2020 | 5 489,21 zł |
kwiecień 2020 | 5 285,01 zł |
maj 2020 | 5 119,94 zł |
czerwiec 2020 | 5 286,00 zł |
lipiec 2020 | 5 381,65 zł |
sierpień 2020 | 5 337,65 zł |
wrzesień 2020 | 5 371,56 zł |
październik 2020 | 5 458,88 zł |
listopad 2020 | 5 484,07 zł |
grudzień 2020 | 5 973,75 zł |
styczeń 2021 | 5 536,80 zł |
luty 2021 | 5 568,82 zł |
marzec 2021 | 5 929,05 zł |
kwiecień 2021 | 5 805,72 zł |
maj 2021 | 5 637,34 zł |
czerwiec 2021 | 5 802,42 zł |
lipiec 2021 | 5 851,87 zł |
sierpień 2021 | 5 843,75 zł |
wrzesień 2021 | 5 841,16 zł |
październik 2021 | 5 917,15 zł |
listopad 2021 | 6 022,49 zł |
grudzień 2021 | 6 644,39 zł |
styczeń 2022 | 6 064,24 zł |
luty 2022 | 6 220,04 zł |
marzec 2022 | 6 665,64 zł |
kwiecień 2022 | 6 626,95 zł |
maj 2022 | 6 399,95 zł |
czerwiec 2022 | 6 554,87 zł |
lipiec 2022 | 6 778,63 zł |
sierpień 2022 | 6 583,03 zł |
wrzesień 2022 | 6 687,81 zł |
październik 2022 | 6 687,92 zł |
listopad 2022 | 6 857,96 zł |
grudzień 2022 | 7 329,98 zł |
Średnia krajowa brutto, czyli bez uwzględnienia inflacji, odnotowana w grudniu 2022 roku wyniosła 7329,96 zł. W porównaniu z grudniem poprzedniego roku, jest to wzrost o 10,3%. Warto jednak przyjrzeć się także listopadowym odczytom, zgodnie z którymi wzrost średniej krajowej brutto, w zakresie między listopadem 2021 a listopadem 2022 wzrósł o 6,9%. Ta spora rozbieżność między listopadem a grudniem ma to związek z sezonowymi wypłatami, np. z powodu trzynastek, dodatków w sektorze górnictwa i wypłatami premii i dodatków przedświątecznych w grudniu.
1 stycznia 2023 roku podwyższona została płaca minimalna, która obecnie wynosi 3490 zł[1], a kolejna podwyżka płacy minimalnej planowana jest na 1 lipca 2023 roku. Wzrośnie także wartość średniej stawki godzinowej (od 1 lipca 2023 roku ma wzrosnąć do 23,50 zł), co bezpośrednio wpłynie na to, jak będzie kształtowała się tegoroczna średnia krajowa na godzinę.
Chociaż wysoka średnia krajowa za 2022 rok może świadczyć o wzroście zarobków i zamożności Polaków, w rzeczywistości, ze względu na wysoką inflację (16,6% w grudniu 2022) i specyfikę obliczania średniej krajowej (nie liczy się części pracujących), ta wartość może rozczarowywać. W efekcie, jednym z najczęściej wysuwanych wniosków przez analityków jest fakt, że sytuacja finansowa i poziom życia Polaków pogarsza się.
Mimo tak dużych wzrostów rok do roku, wysokość średniej krajowej w 2022 roku nie spełniła oczekiwań ekspertów. Ekonomiści spodziewali się znacznie wyższych wzrostów średniej krajowej w listopadzie 2022, sięgających nawet 13,9% rok do roku.
Większość Polaków nie może utożsamiać się ze wskazywaną wartością średniej krajowej. Wynika to z faktu, że Główny Urząd Statystyczny, dokonując obliczeń średniej krajowej, uwzględnia też wynagrodzenia Polaków znajdujących się w grupie osób, która zarabia najwięcej. Ostateczny wskaźnik jest znacznie zawyżony.
Wartość przeciętnego wynagrodzenia w danym roku oblicza się na podstawie danych uzyskanych w poprzednim roku kalendarzowym. Te dane są ogłaszane corocznie w ramach komunikatu od Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w lutym, do siódmego dnia roboczego.
Zgodnie z danymi zaprezentowanymi na stronie ZUS[2] średnie wynagrodzenie na polskim rynku wynosiło:
Rok | Przeciętne wynagrodzenie |
---|---|
1950 | 6 612 zł |
1951 | 7 188 zł |
1952 | 7 824 zł |
1953 | 11 040 zł |
1954 | 11 700 zł |
1955 | 12 096 zł |
1956 | 13 416 zł |
1957 | 15 348 zł |
1958 | 16 176 zł |
1959 | 17 436 zł |
1960 | 18 720 zł |
1961 | 19 500 zł |
1962 | 20 160 zł |
1963 | 21 156 zł |
1964 | 21 792 zł |
1965 | 22 404 zł |
1966 | 23 208 zł |
1967 | 24 192 zł |
1968 | 25 272 zł |
1969 | 26 088 zł |
1970 | 26 820 zł |
1971 | 28 296 zł |
1972 | 30 108 zł |
1973 | 33 576 zł |
1974 | 38 220 zł |
1975 | 46 956 zł |
1976 | 51 372 zł |
1977 | 55 152 zł |
1978 | 58 644 zł |
1979 | 63 924 zł |
1980 | 72 480 zł |
1981 | 92 268 zł |
1982 | 139 572 zł |
1983 | 173 700 zł |
1984 | 202 056 zł |
1985 | 240 060 zł |
1986 | 289 140 zł |
1987 | 350 208 zł |
1988 | 637 080 zł |
1989 | 2 481 096 zł |
1990 | 12 355 644 zł |
1991 | 21 240 000 zł |
1992 | 35 220 000 zł |
1993 | 47 940 000 zł |
1994 | 63 936 000 zł |
1995 | 8 431 zł |
1996 | 10 476 zł |
1997 | 12 743 zł |
1998 | 14 874 zł |
1999 | 20 481 zł |
2000 | 23 086 zł |
2001 | 24 742 zł |
2002 | 25 599 zł |
2003 | 26 418 zł |
2004 | 27 475 zł |
2005 | 28 563 zł |
2006 | 29 727 zł |
2007 | 32 292 zł |
2008 | 35 327 zł |
2009 | 37 236 zł |
2010 | 38 700 zł |
2011 | 40 794 zł |
2012 | 42 260 zł |
2013 | 43 801 zł |
2014 | 45 402 zł |
2015 | 46 797 zł |
2016 | 48 567 zł |
2017 | 51 258 zł |
2018 | 55 020 zł |
2019 | 59 018 zł |
2020 | 62 010 zł |
2021 | 67 950 zł |
2022 | 78 153 zł |
Jeśli zastanawiasz się, jak zapłacić za wesele – dla siebie lub kogoś, kogo kochasz – powinieneś jak najszybciej zacząć oszczędzać na to pieniądze.
Myślisz o złożeniu wniosku o pożyczkę krótkoterminową? Na początku warto się zastanowić, ile dokładnie chciałbyś pożyczyć i na jak długo, zanim zaczniesz porównywać oprocentowanie, ponieważ pomoże Ci to w podjęciu decyzji.
Ceny prądu w Polsce rosną. Wielu odbiorców chce płacić jak najmniej, oszczędzając energię i wybierając najtańszych dostawców prądu. Dowiesz się, ile kosztuje 1 kWh prądu, co wpływa na ostateczną cenę i poznaj sposoby na oszczędzanie prądu.
Rok 2024 jest szczególny, jeśli chodzi o zmianę płacy minimalnej w Polsce. Została ona podwyższona aż dwukrotnie - pierwszy raz w styczniu 2024 a kolejny w lipcu 2024. Dowiedz się więcej.
Waloryzacja emerytur 2024 prognozowana jest na 14,8-14,9% co oznacza, że emerytury mogą wzrosnąć nawet o 500 zł. 1 marca 2024 roku emerytury w Polsce wzrosły o 12,12%. Dowiedz się, o ile wzrośnie Twoja emerytura od czerwca.
Możliwość otrzymania dofinansowania do rachunków za gaz pozwala Polakom zaoszczędzić na rosnących cenach surowców energetycznych. Dowiedz się, kto może otrzymać dopłatę za gaz w 2024 roku.
Zasiłek pielęgnacyjny w 2024 wynosi 251,84 zł. Dowiedz się, komu przysługuje ta kwota i jak złożyć wniosek o dodatkowe dofinansowanie. Sprawdzamy, kiedy spodziewana jest podwyżka zasiłku.
Prawo jazdy to jeden z pierwszych większych wydatków osób wkraczających w dorosłość oraz wszystkich chcących zyskać niezależność. Do kosztów prawa jazdy wlicza się cena kursu oraz egzaminu teoretycznego i praktycznego.
Raport BIK to niezwykle przydatne narzędzie, które pozwoli Ci na bieżąco monitorować Twoją historię kredytową i stan zadłużenia. Dowiedz się, jak pobrać raport BIK zupełnie za darmo.